ลอยกระทง หนัง 16 มม. มิตร ชัยบัญชา ปี 2512 ไม่น่าเชื่อว่า จะตามหาฟิล์มชุดที่ 1 ไม่พบ ทั้งๆ ที่เคยเห็นและรู้ว่า มีคนซื้อฟิล์มไป เพียงแต่คนขายฟิล์ม ก็ไม่รู้ว่า คนที่ซื้อฟิล์ม ลอยกระทง ไปนั้นเป็นใคร? ปัจจุบันนี้ ก็พบแต่ฟิล์มชุดที่ 2 ซึ่งสภาพไม่ดีเท่าฟิล์มชุดที่ 1
เรื่องมีอยู่ว่า เมื่อประมาณ 20 กว่าปีที่แล้ว สมัยนั้น ตลาดคลองถม กทม. ยังเป็นแผงๆ ซึ่งสร้างอยู่ในพื้นที่กองปราบฯ เก่า ยังไม่ใช่คลองถมติดแอร์เหมือนปัจจุบันนี้ จะมีคนขายเครื่องฉายหนัง ฟิล์มหนังและอื่นๆ อยู่แผงหนึ่ง ผมชอบเดินไปดูเป็นประจำ และก็เคยซื้อฟิล์มหนัง 16 มม.สโคปจากเขาด้วย สมัยนั้น ฟิล์มหนัง 16 มม.จะราคาไม่ค่อยแพงเหมือนปัจจุบันนี้ ยิ่งถ้าเป็นหนังใบ้ๆ ด้วยแล้ว แทบจะไม่มีราคาเลย
วันหนึ่ง ผมก็เห็นว่า เขามีฟิล์มหนังเรื่อง ลอยกระทง มิตร-เพชรา มาขายด้วย แต่เขาบอกว่า ไม่มีบทพากย์ คนก็เลยมองผ่านๆ และถามหาแต่หนังที่มีเสียงในฟิล์ม ครั้นพออีกอาทิตย์หนึ่ง ผมก็แวะไปดูอีก.. ปรากฏว่า ฟิล์ม ลอยกระทง นั้น ไม่อยู่แล้ว แรกๆ ก็คิดว่า เขาคงเก็บฟิล์มไว้เพราะหนังใบ้ๆ ขายฟิล์มได้ยาก
สมัยนั้นที่ไปนั้น ยังไม่มีระบบแผ่นวีซีดีในเมืองไทย มีแต่ระบบม้วนวีดีโอเทปให้เช่า ผมก็จะเตร่ๆ เดินตามหาซื้อแต่ม้วนวีดีโอเทปเป็นหลัก ก็ทราบมาว่า คนขายฟิล์มคนนั้น เขาทำม้วนวีดีโอเทปเรื่อง ลอยกระทง จากฟิล์มหนังไว้ด้วย พอถามๆ ก็ได้ความว่า เหตุที่เขาทำเป็นม้วนวีดีโอ ลอยกระทง ไว้ ก็เพราะว่า เขาซื้อกล้องถ่ายวีดีโอเทปมือสองมาขายต่อ และต้องการจะลองกล้องดูว่า จะอัดติดไหม อัดชัดไหม
เขาก็เลยเอาฟิล์มหนัง ลอยกระทง มาฉายและเอากล้องวีดีโอนั่นแหละถ่ายอัดหนังใส่ม้วนเทปไว้ แต่อัดไว้ไม่จบเรื่อง เพราะตอนนั้น เขาไม่ชอบคนที่มาซื้อฟิล์มไปอัดเป็นวีดีโอเทป ถ้าเขารู้ว่า ใครซื้อฟิล์มไปอัดเป็นวีดีโอ เขาก็จะไม่อยากคุยด้วย ไม่ขายฟิล์มให้เพราะเขาคิดว่า ถ้าหนังมีวีดีโอแล้ว เขาจะขายฟิล์มหนังไม่ได้ หนังลอยกระทง ที่เขาทำไว้ก็คือภาพชุดที่ 1 ครับ
ต่อมาเมื่อถึงยุคของแผ่นวีซีดี คุณโต๊ะ พันธมิตร ก็เริ่มตามหาฟิล์มหนัง 16 มม. มิตร ชัยบัญชา มาเทเลซีน มาพากย์บันทึกเสียงออกจำหน่าย เราก็พยายามให้คนไปสอบถามว่า ฟิล์ม ลอยกระทง นั้น ขายให้ใครไป จำได้ไหม เขาก็บอกว่า จำไม่ได้เพราะเป็นลูกค้าขาจร มาซื้อฟิล์มแล้ว ก็หายไปเลย ตอนนั้นก็ได้แต่ฝากเขาไว้ว่า ถ้าเจอลูกค้าคนนั้นกลับมาซื้อฟิล์มหนังอีก ช่วยขอเบอร์โทรเขาไว้หน่อย คนขายก็โอเคด้วยเพราะเขารู้แล้วว่า คุณโต๊ะ พันธมิตร เป็นนักพากย์ชื่อดัง มีชื่อเสียง ก็เลยญาติดี คุยด้วย
แต่คิดดูว่า ตั้งแต่โน้น.. จนกระทั่งคนนี้เลิกขายฟิล์มที่คลองถมไปแล้ว ก็ไม่เคยเห็นอีกเลยว่า คนที่เคยมาซื้อฟิล์ม ลอยกระทง ไป นั้นเป็นใคร อยู่ที่ไหน.. น่าแปลกไหมครับว่า คนชอบซื้อฟิล์มหนัง จะปกปิดตัวเองขนาดนั้น หรือคนนั้นอาจจะเป็นเพียงหน้าม้า ที่มาซื้อฟิล์มแทนคนอื่น เพราะบางครั้ง ถ้าออกตัวมาซื้อฟิล์มเอง ฟิล์มก็อาจจะแพงขึ้น ก็เลยให้คนอื่นๆ มาซื้อฟิล์มแทน
ทำไม.. ผมจึงอยากได้ฟิล์มหนัง ลอยกระทง ตามภาพชุดที่ 1 ทั้งๆ ที่ผมทำไฟล์ภาพดิจิทัลหนัง ลอยกระทง ไว้แล้วตามภาพชุดที่ 2 คืออย่างนี้ครับ จากการตรวจดูภาพจากม้วนวีดีโอ ลอยกระทง ตามภาพชุดที่ 1 น่าเชื่อว่า จะเป็นฟิล์มก๊อบปี้ A (ซึ่งก็คือ ฟิล์มเนกาตีฟนั่นแหละ) และเท่าที่เคยคุยกับคนขายฟิล์มคนนั้น เขาก็บอกว่า ฟิล์มยังดี สีสวย หนังจบเรื่อง เพียงแต่ไม่มีบทพากย์.. ส่วนฟิล์มตามภาพชุดที่ 2 นั้น เป็นฟิล์มก๊อบปี้ B ซึ่งอัดถ่ายสำเนามาอีกครั้ง ใช้ฟิล์มราคาไม่แพง คุณภาพเนื้อฟิล์มและสีจึงจืดจางไปตามอายุ (นับจากปี 2512) และอีกอย่าง สภาพหนังจากกากฟิล์ม ก็ไม่ค่อยสมบูรณ์ด้วยครับ.. ก็เลยคิดว่า ถ้าได้ฟิล์มชุดที่ 1 นั้น จะดีกว่าครับ
ทุกวันนี้ ก็ได้แต่นั่งรอ รอดูว่า ทำไม คนที่ชอบสะสมฟิล์มหนังไทยเก่าๆ ถึงต้องปกปิดตัวเอง ทำไมไม่เปิดตัวหาเพื่อนๆ ที่ชื่นชอบในแนวทางเดียวกัน จะได้มีโอกาสพบปะสังสรรค์ พูดคุยกัน มีอะไรก็แบ่งปันกันเพราะหนังไทยเก่าๆ นั้นต้องถือเป็น สมบัติสาธารณะ ไม่ควรที่ผู้ใด ผู้หนึ่งจะได้ดูแต่เพียงผู้เดียว
ความที่รอคอยมานาน (จนผิดปกติ) แรกๆ ผมก็เคยคิดว่า จะแกะบทพากย์และพากย์หนังเรื่อง ลอยกระทง จากกากฟิล์มที่มีอยู่ แต่พอลองตามหาเรื่องย่อหนัง ก็หาไม่ได้อีก ได้แต่นิยายจากนิตยสารฯ ซึ่งก็มีไม่จบเรื่องอีก ครั้นลองนั่งดูหนังจริงๆ ใจมันก็นึกถึงแต่ฟิล์ม ลอยกระทง ชัดๆ ชุดนั้น ถ้าได้มาฉายแปลงเป็นไฟล์ดิจิทัลตอนนี้ ภาพจะคมชัดและสีสวยมากๆ ใจมันคิดแบบนั้น ก็เลยล้มเลิกการจะพากย์อัดเสียง แต่ก็กลัวหนังจะตายอยู่กับตัวเอง ผมก็นำหนัง ลอยกระทง ภาพชุดที่ 2 นี้ ไปลงไว้ในดูก่อน ดูแบบไม่พากย์เสียง ในช่องยูทูป ชุมทางหนังไทย เผื่อว่า จะทำให้โชคดี ได้รู้ว่า ฟิล์มชัดๆ ชุดนั้นอยู่ที่ใครนะครับ
ลอยกระทง แม้ชื่อหนังจะง่ายๆ แต่ก็เป็นหนังครบรส ฉากจบท้ายเรื่อง คิวบู๊สนุก ตื่นเต้นมากๆ ครับ
