บทที่ 408 โครงการขึ้นบัญชีหนังไทยสูญพันธุ์ เรื่อง ส้มตำ (2516 สมบัติ-พิศมัย)

[ฉัตรชัยฟิล์มshop]

บทที่ 408
ชุมทางหนังไทยในอดีต เสนอ
โครงการขึ้นบัญชีหนังไทยสูญพันธุ์ เรื่อง ส้มตำ (2516 สมบัติ-พิศมัย)
โดย มนัส กิ่งจันทร์...
(facebook 23 กันยายน 2556)


              สวัสดีครับทุกท่าน นับแต่มีหนังไทยออกฉาย เริ่มจากปี พ.ศ.2466 หรือพ.ศ.2470 จนถึงปัจจุบันนั้น ก็ยังไม่เคยมีใครนับตัวเลขว่า มีจำนวนกี่เรื่อง..ส่วนผมนั้นได้ลองทำข้อมูลประวัติหนังไทยช่วงก่อนปี พ.ศ.2500 ถึงพ.ศ. 2548 พบว่า มีหนังไทยออกฉายมามากกว่า 4,000 เรื่องแล้ว (ถ้านับถึงปี 2556 อาจมีถึง 6,000 เรื่องก็ได้) แต่เรื่องปริมาณหนังที่ออกฉายนั้น ไม่ใช่สิ่งที่ผมอยากจะพูดถึง หากแต่จะพูดถึงหนังไทยที่สูญพันธุ์ไปมากกว่าเพราะจากการทำข้อมูลเบื้องต้นก็พบแล้วว่า อย่างน้อยๆ ก็มีหนังไทยมากกว่า 2,000 เรื่องที่สูญพันธุ์ไปแล้ว ดังนั้น เพื่อไม่ให้หนังไทยเหล่านี้กลายเป็นสิ่งที่คนไทยลืม..หรือจะไม่มีใครพูดถึงอีก..

              ผมจึงจัดทำโครงการขึ้นบัญชีหนังไทยสูญพันธุ์ โดยมีหลักเกณฑ์พิจารณาไว้ ดังนี้

1) เคยเป็นหนังไทยที่ออกฉายสู่สาธารณชนในโรงภาพยนตร์มาก่อนและ
2) ณ ปัจจุบันไม่มีฟิล์มแล้ว หรือมีฟิล์ม แต่ไม่เคยมีการนำออกฉายเผยแพร่ต่อสาธารณชน หรือไม่เคยผลิตเป็นวีดีโอ วีซีดี ดีวีดีหรือวัสดุอื่นใดที่สามารถฉายให้ชมได้อย่างภาพยนตร์

              เมื่อเข้าเกณฑ์ดังกล่าว ก็นับว่าเป็น หนังไทยที่สูญพันธุ์ ไปแล้ว ซึ่งผมจะเขียนขึ้นบัญชีทุกๆ วันคู่ไปการนำเสนอโครงการภาพยนตร์ไทยคงเหลือ แต่หากการขึ้นบัญชีหนังไทยสูญพันธุ์ ครั้งนี้ ไปกระทบต่อสิทธิการถือครองภาพยนตร์ของผู้ใด กรุณาแจ้งให้ผมทราบเพื่อจะได้แก้ไขข้อมูลให้ถูกต้องต่อไปนะครับ

              สำหรับ ภาพยนตร์ที่จะขึ้นบัญชีหนังไทยสูญพันธุ์ในวันนี้ ก็คือเรื่อง ส้มตำ.. เป็นหนัง 35 มม.พากย์เสียงในฟิล์ม นำแสดงโดย สมบัติ-พิศมัย-ศรีไพร-กฤษณะ-โขมพัสตร์-บุปผา-ไกร-วัฒนา-สังข์ทอง-สุวิน-ชูชัย-สุรชาติ.. สร้างโดย ภาพยนตร์สหะนาวีไทย โดย สง่า อนันตวิไลกิจ เป็นผู้อำนวยการสร้าง.. กำกับการแสดงโดย ครูเนรมิต ฉายครั้งแรกวันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2516 ที่โรงหนังโคลีเซี่ยม.. เมื่อครั้งที่ออกฉายนั้นได้รับความนิยมอย่างมาก เป็นหนังแนวรักชาติที่นิยมสร้างกันในยุคนั้น นอกจากนี้ ยังมีเพลง ส้มตำ ที่สมเด็จพระเทพฯ เป็นผู้ประพันธ์เนื้อร้อง เสียงร้องต้นฉบับของ บุปผา สายชล อยู่ในเรื่องนี้ด้วย

              เมื่อเป็นหนังที่โด่งดังมากๆ ก็เลยกลายเป็นที่หมายปองของคนรักหนังที่อยากจะเห็นอีก แต่ก็ไม่มีวี่แวว ไม่มีกากฟิล์มอะไรให้เห็นอีกเลย กระทั่งช่วงเดือนสิงหาคมปี 2545 ที่คุณโต๊ะ พันธมิตร ทำวีซีดีหนังไทยเก่าๆ ออกจำหน่าย ก็พยายามตามหาฟิล์มต้นฉบับหรือเนกาตีฟเรื่องนี้มาจนพบ แต่พอเปิดกระป๋องเก็บฟิล์มที่เขียนป็นภาษาอังกฤษว่า SOMTAM ก็แทบลมจับเพราะในกล่องมีทั้งขี้สนิม มีกลิ่นเหม็นเปรี้ยวเหมือนน้ำส้มสายชูเน่า ๆ เรียกว่า เหม็นมากจนติดมือ ติดจมูกเลยครับ ก็เลยถ่ายรูปเอาไว้ เนื้อฟิล์มเกาะติดกันเป็นยางเหนียวหนึบๆ เหมือนตังเม

              สรุปว่า ฟิล์มหนังเรื่อง ส้มตำ ใช้อะไรไม่ได้แล้ว โอกาสที่เราจะได้ดูหนังเรื่องนี้ จึงหมดหวัง ก็เหลือแต่เพียงกากฟิล์ม แต่กากฟิล์มครูนุ นครสวรรค์ ไปเจอมา ตามภาพข้างล่างนี้ ก็ผ่านการฉายมาอย่างหนักและเสียหายตามกาลเวลา เกินกว่าจะเยียวยาให้ฉายได้อีกแล้ว ดังนั้น ก็เหลืออีกแค่ทางเดียวคือ หาม้วนวีดีโอเทป แต่เท่าที่หา ๆ มาจนถึงวันนี้ ก็ยังไม่เคยมีข่าวเลยว่า จะมีใครทำวีดีโอเทปเก็บไว้ จึงเป็นอันสรุปได้แล้วว่า ณ วันนี้ หนังเรื่อง ส้มตำ เป็นหนังไทยที่สูญพันธุ์ไปแล้วครับ..
 
              ส่วนภาพข้างล่างนี้คือ กากฟิล์ม 35 มม. เรื่อง ส้มตำ ที่ ครูนุ Anukool Vimoolsak เคยค้นพบ แต่ว่า สภาพแย่มากๆ จนฉายไม่ได้เลยครับ...

กากฟิล์ม 35 มม. เรื่อง ส้มตำ

              ส่วนภาพนี้ ถ่ายไว้เมื่อเดือนสิงหาคม 2545 หน้าสำนักงานห้องพากย์ของทีมพันธมิตร เป็นกระป๋องใส่ฟิล์มเนกาตีฟหรือฟิล์มต้นฉบับที่นำกลับมาจากต่างประเทศ และเก็บใส่กระป๋องไว้นานเกินไป ฟิล์มจึงเสียหายหมดครับ ปิดบัญชีฟิล์มต้นฉบับ ส้มตำ ไปเรียบร้อยแล้วครับ..

ส่วนเพลง ส้มตำ ที่ร้องในหนังเมื่อปี 2516 นั้น เสียงของบุปผา สายชล ฟังได้ตามนี้ครับ


<iframe width="560" height="315" src="//www.youtube.com/embed/df0SYPOWXEo?fs=1&start=" frameborder="0" allowfullscreen></iframe>

Chakraphong Wichaporn น่าเสียดายนะครับ หนังน่าจะสนุกมากด้วย ส่วนในใบปิดผู้หญิงที่ถลกกระโปรงขึ้นมานั่นพิศมัยหรือครับ ดูไม่เหมือนเท่าไร

            วาดเป็นรูปพิศมัย นะครับ..หนังสุพรรณ พราหมณ์พันธุ์ ยุคนั้น พิศมัย เป็นนางเอกตลอดครับ.  ตัวละครในหนังเรื่องนี้ จะมีชื่อเป็นเครื่องปรุงส้มตำ ซึ่งตอนดูสมัยเด็กๆ จะชอบมากๆ น่าเสียดาย หนังสูญพันธุ์ไปแล้วครับ..

            ครับ น่าเสียดาย แหละนี่ก็เป็นอีกหนึ่งในจำนวน 2 พันกว่าเรื่องของหนังไทยที่สูญพันธุ์ไปแล้ว ซึ่งผมจะทยอยนำมาลงไว้เป็นฐานข้อมูลต่อๆ ไป โดยช่วงแรกๆ นี้จะเน้นไปที่หนังระบบ 35 มม.ก่อนเพราะเสียหายได้ง่ายกว่าหนังยุค 16 มม.นะครับ..

            บทที่ 408 บทนี้คือ บทแรกที่ผมเริ่มเขียน.. โครงการขึ้นบัญชีหนังไทยสูญพันธุ์.. เพราะเห็นว่า ถ้าขืนเขียนแต่เรือง หนังไทยคงเหลือ..เวลาชีวิตที่เหลืออาจไม่เพียงพอที่จะพูดถึงหนังไทยที่สูญพันธุ์ ก็เลยต้องเปิดกระูทู้คู่ขนานกันไป ทั้งหนังไทยคงเหลือและหนังไทยสูญพันธุ์...

            แม้จะรู้ว่า เกิด แก่ เจ็บ ตาย เป็นเรื่องธรรมดา..แต่ในเมื่อโลกมนุษย์อุตส่าห์คิด อุตส่าห์ประดิษฐ์สิ่งต่างๆ มาเก็บภาพ เก็บอดีตไว้แทน.. แต่เพราะความที่คนเราคิดไม่เหมือนกัน.. มันก็เลยทำให้ "ประวัติศาสตร์หนังไทย" ต้องถูกทำลายเพราะความคิดที่คิดไม่เหมือนกันนี่แหละครับ.. ถ้าย้อนเวลากลับไปได้ ผมอยากจะกลับไปที่ปี 2522 กว่าๆ ซึ่งเป็นปีที่เมืองไทยเริ่มมีระบบวีดีโอเทปแพร่หลาย.. ผมจะจับกากฟิล์มหนังไทยทุกเรื่องที่มีอยู่อัดลงตลับเทปให้หมด.. แม้ในยุคนั้น คนที่ทำแบบนี้จะถูกก่นด่าว่า เป็นคนไม่รักฟิล์มหนังก็ตาม แต่เมื่อถึงวันนี้ มันก็พิสูจน์ให้เห็นแล้วว่า คนที่อ้างว่า รักฟิล์มหนังนั้น ได้ทำอะไรให้หนังเหล่านี้เหลือเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์บ้าง..ส่วนคนที่ทำวีดีโอไว้กลายเป็น พระเอก ไปแล้วเพราะเขาทำให้เรามีหนังดูได้อีก..จากวีดีโอ ก็แปลงเป็นวีซีดี แปลงเป็นดีวีดี.. เรื่อยมา...

Atit Aree ต่อจากเมื่อสักครู่นี้ จากงานเดียวกันที่ลพบุรี มีการฉายตัวอย่างเรื่องนี้ และฟิล์มหนังแบบเต็มเรื่องครับ แม้ฟิล์มจะมีเส้นเล็กน้อย และไม่พบรอยต่อฟิล์มให้ได้ยินเลย แต่ภาพบนจอก็มีเบลอ เพราะฟิล์มมีอาการบิดงอครับ จบงานนี้ก็นำไปดำเนินการเป็นดิจิทัลเลย

            กากฟิล์ม ส้มตำ นี้ ตอนนั้น คุณอนุกูล นครสวรรค์ พยายามจะนำมาเทเลซีนแล้ว แต่ไม่ได้ทำ สงสัยจะมอบให้คุณยุทธไปนะครับ.. ตอนหลังพอพวกเราทำหนัง 35 มม. ก็เคยถามกับ คุณอนุกูลแล้ว ก็ได้ความว่า ฟิล์มเสียไปแล้วครับ แต่ตอนนั้น มีไม่จบเรื่องครับ ถ้าคุณยุทธมีจนจบเรื่อง ก็ดีนะครับ หนังจะได้ไม่สูญพันธุ์ ขอบคุณครับที่แจ้งข่าวให้ทราบ ถ้าเกิดมีวันไหน เขาฉายอีก ก็บอกกล่าวกันก่อนนะครับ จะได้ไปเป็นกำลังใจครับ

[ฉัตรชัยฟิล์มshop]

    ส่วนภาพข้างล่างนี้คือ กากฟิล์ม 35 มม.เรื่อง ส้มตำ ที่ครูนุ Anukool Vimoolsak เคยค้นพบ แต่ว่า สภาพแย่มากๆ จนฉายไม่ได้เลยครับ...


           

[ฉัตรชัยฟิล์มshop]

  ส่วนภาพนี้ ถ่ายไว้เมื่อเดือนสิงหาคม 2545 หน้าสำนักงานห้องพากย์ของทีมพันธมิตร เป็นกระป๋องใส่ฟิล์มเนกาตีฟหรือฟิล์มต้นฉบับที่นำกลับมาจากต่างประเทศ และเก็บใส่กระป๋องไว้นานเกินไป ฟิล์มจึงเสียหายหมดครับ ปิดบัญชีฟิล์มต้นฉบับ ส้มตำ ไปเรียบร้อยแล้วครับ..



 ส่วนเพลง ส้มตำ ที่ร้องในหนังเมื่อปี 2516 นั้น เสียงของบุปผา สายชล ฟังได้ตามนี้ครับ

<iframe width="560" height="315" src="//www.youtube.com/embed/df0SYPOWXEo?fs=1&start=" frameborder="0" allowfullscreen></iframe>


ข่าวเกี่ยวกับการสร้างหนังเรื่อง ส้มตำ จากหนังสือโลกดาราฉบับเดือนธันวาคม 2514 มีการบอกที่มาของชื่อหนัง ส้มตำ และบอกว่า ถ่ายทำที่โรงถ่ายไหน ลองอ่านดูนะครับ..



 น่าเสียดาย แหละนี่ก็เป็นอีกหนึ่งในจำนวน 2 พันกว่าเรื่องของหนังไทยที่สูญพันธุ์ไปแล้ว ซึ่งผมจะทยอยนำมาลงไว้เป็นฐานข้อมูลต่อๆ ไป โดยช่วงแรกๆ นี้จะเน้นไปที่หนังระบบ 35 มม.ก่อนเพราะเสียหายได้ง่ายกว่าหนังยุค 16 มม.นะครับ..

 บทที่ 408 บทนี้คือ บทแรกที่ผมเริ่มเขียน.. โครงการขึ้นบัญชีหนังไทยสูญพันธุ์.. เพราะเห็นว่า ถ้าขืนเขียนแต่เรือง หนังไทยคงเหลือ..เวลาชีวิตที่เหลืออาจไม่เพียงพอที่จะพูดถึงหนังไทยที่สูญพันธุ์ ก็เลยต้องเปิดกระูทู้คู่ขนานกันไป ทั้งหนังไทยคงเหลือและหนังไทยสูญพันธุ์...

[mongwin]

ขอขอบคุณคุณฉัตรชัย ไทยซีเนมากครับที่นำบทความพร้อมภาพและวิดีโอประกอบมาลงให้อ่านกันในรูปแบบเว็บบอร์ด ซึ่งมีความเสถียรและง่ายต่อการสืบค้นมากกว่าในแบบ Facebook แม้ว่ายุคนี้หลาย ๆ ท่านอาจจะไม่สะดวกในการเขียนความคิดเห็นตอบในเว็บบอร์ด เนื่องจากคุ้นเคยกับ Facebook มากกว่าก็ตาม

ผมยังชอบอ่านเว็บบอร์ดครับ เพราะอ่านจากจอคอมพ์ สบายตากว่าอ่านในมือถือ ภาพใหญ่เต็มตาซีเนม่าสโคป จอกว้าง ยิ่งเป็นภาพเรื่องย่อของหนังเรื่องต่าง ๆ ที่พี่มนัสนำมาให้ชม อ่านใน Facebook ไม่สะดวก ก็ต้องอ่านในเว็บบอร์ดนี่แหละครับ 

[สถิตย์ บุตรน้อย]

มีทุกวันนี้ เพราะอดีต เขาสร้างมาดีครับ
อยากให้คนสร้างหนังทุกท่านใส่ใจ เหมือนผู้สร้างในอดีตครับ

[ฉัตรชัยฟิล์มshop]

ขอขอบคุณคุณฉัตรชัย ไทยซีเนมากครับที่นำบทความพร้อมภาพและวิดีโอประกอบมาลงให้อ่านกันในรูปแบบเว็บบอร์ด ซึ่งมีความเสถียรและง่ายต่อการสืบค้นมากกว่าในแบบ Facebook แม้ว่ายุคนี้หลาย ๆ ท่านอาจจะไม่สะดวกในการเขียนความคิดเห็นตอบในเว็บบอร์ด เนื่องจากคุ้นเคยกับ Facebook มากกว่าก็ตาม

ผมยังชอบอ่านเว็บบอร์ดครับ เพราะอ่านจากจอคอมพ์ สบายตากว่าอ่านในมือถือ ภาพใหญ่เต็มตาซีเนม่าสโคป จอกว้าง ยิ่งเป็นภาพเรื่องย่อของหนังเรื่องต่าง ๆ ที่พี่มนัสนำมาให้ชม อ่านใน Facebook ไม่สะดวก ก็ต้องอ่านในเว็บบอร์ดนี่แหละครับ 

ขอบคุณครับที่ติชม ทุกวันนี้เราต้องช่วยกันแล้วครับ ก่อนที่จะไม่มืให้เราได้ดู